مجموعه فابرا
در اوج زیبایی باش
عروسی سنتی ایرانی یکی از زیباترین و نمادین ترین مراسم عروسی در جهان است. به طور کلی، عروسی های ایرانی یک جشن باشکوه است که صدها مهمان دعوت می شود. حنابندان یک مراسم سنتی ایرانی قبل از جشن عروسی است. اجداد ما معتقد بودند که حنا هدیه خداوند از بهشت است، بنابراین نماد شادی و عشق برای زوج های جوان محسوب می شود. این آیین به صد سال پیش برمی‌گردد، زیرا ایرانیان همیشه لاوسونیا یا حنا را گیاهی مقدس می‌دانستند که در بهشت می‌روید، بنابراین استفاده از آن در مراسم ویژه ازدواج، نماد شانس بوده است. قرمز رنگ این مراسم است. عروس ها لباس قرمز زیبایی می پوشند که نشانه و نماد شادی است. یا ممکن است عروس در مراسم حنابندان شال قرمز رنگی روی سر خود بیندازد و دست راست خود را بالای سرش می گیرد تا تمام حاضرین در مجلس هدایایی را در دست او بگذارند.
نحوه برگزاری مراسم حنابندان
حنا بندان در میان آداب و رسوم ایرانی به نوعی مانند جشن مجردی است که در خانه والدین عروس برگزار می شود. مردم ایران باستان معتقد بودند حنا از بهشت است. این نشان دهنده خوشبختی و خوشحالی در فرهنگ ایرانی است.
مراسم حنا بندان، یک روز قبل از عروسی، معمولاً در خانه عروس برگزار می شود در این شب خانواده داماد، حنا را تهیه و تزیین می کنند و با گل، شیرینی، لباس، جواهرات، موسیقی و رقص به خانه عروس می آورند. گاهی هم خانواده ی عروس و داماد هر کدام جداگانه برای اقوام خود حنا را آماده می کنند و رقابتی برای این که کدام فامیل به شکل زیباتری این کار را انجام می دهند وجود دارد. معمولا یکی از بزرگان خانواده یا خواهر داماد، به کف دست عروس و داماد حنا می‌زند و از آنها می‌خواهد دست یکدیگر را بگیرند و آرزوی خوشبختی و سلامتی کنند تا زندگی شاد و رنگارنگی داشته باشند. بعد از کمتر از یک ساعت پوست آنها با حنا رنگ می شود.
در روزگاران نه چندان دور در شب حنابندان زنان فامیل، دستشان را با آغشتن به ظرف حنایی که دور تا دور مراسم گرداننده می شد رنگ می کردند و این آیین همچنان در روستاها و شهرهای کوچک ایران پا برجاست.
مراسم حنابندان در مناطق مختلف
این رسم ممکن است در محله های مختلف و حتی در خانواده های مختلف متفاوت باشد. به طور گسترده، ایرانیان بر این عقیده هستند که استفاده از حنا برای زوجی که تازه ازدواج کرده اند، خوشبختی و یک عمر شادی به ارمغان می آورد. زمانی که خانواده آماده می شوند دختر خود را برای شروع فصل جدیدی در زندگی عروس بفرستند، روی دست عروس و گاهی اوقات دست و پای داماد خمیر حنا می زنند. اعتقاد بر این است که استفاده از حنا برای تازه دامادها خوش شانسی و خوشبختی می آورد.
مراسم حنابندان در سیستان بلوچستان
این سنت ممکن است از منطقه ای به منطقه دیگر و از خانواده ای به خانواده دیگر متفاوت باشد. در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان، مراسم حنابندان بیش از یک روز برگزار می شود. در شب اول حنابندان که در اصطلاح محلی به آن «سرشویی» گفته می شود، مقدار زیادی حنا خیسانده و آماده می شود و به خانه اقوام و همسایگان مقداری از آن برده و توزیع می شود تا آن ها را از این مراسم باخبر کنند. فامیل واقوام در خانه داماد جمع می شوند و سینی حنایی که از قبل آماده شده است را روی سر یکی از افراد قرار می دهند و به سوی خانه عروس با خواندن شعر مخصوص این مراسم، حرکت می کنند. وقتی به خانه عروس رسیدند، طبق یک سنت قدیمی در خانه عروس را می بندند و اقوام عروس پشت در می ایستند و ابیاتی را در دو طرف در هر دو خانواده می خوانند که سمبلیک است و بیانگر نزاعی ظاهری بین داماد و مادر زن است که نمی خواهد دخترش را از خود دور کند و به خانه شوهر بفرستد.
مراسم حنابندان در تبریز
مراسم حنابندان در تبریز و ترک ها، یکی از جذاب‌ترین مراسم های حنابندان است. در گذشته این مراسم شب قبل از عروسی برگزار می‌شد، اما امروزه، از آنجا که عروس و داماد برای مراسم عروسی اصیل ایرانی خسته می‌شدند ، 2 تا 3 شب قبل از عروسی، حنابندان می‌گیرند. در این مراسم، حنایی را که خانواده داماد تزئین می‌کنند، روی دست‌های عروس و داماد و مهمانان حنا گذاشته می‌شود. همچینین، کادوهای دیگری که برای عروس گرفته‌اند به خانه عروس می‌برند. آذری‌ها رسم دارند که پیش از شروع مراسم دوستان داماد او را به داخل حمام ببرند و به دست‌های او حنا بگذارند و بعد در مراسم شرکت کنند.
مراسم حنابندان در اصفهان
مراسم حنابندان در اصفهان نیز یک شب پیش از عروسی است، خانواده داماد حنای تزئین شده و کادوها و لباس‌های عروس را به صورت خنچه با زدن دف یا تنبک همراه با آشنایان داماد و عروس به خانه عروس می‌برند و روی دست عروس و داماد می‌گذارند. بقیه میهمانان هم می‌توانند کمی از حنا بردارند و به نشانه خوش یمنی و خوشبختی، روی دست و پاهای خود بگذارند. تمام این مراسم مانند مناطق دیگر ایران، با جشن و پایکوبی و پذیرایی از مهمانان همراه است.
مراسم حنابندان در شیرازی
در این مراسم، رسم است که خواهر عروس به جای خواهد داماد، دست عروس و برادر داماد دست های داماد را به حنا آعشته کند. اما اگر عروس و داماد خواهر و برادر نداشته باشند یکی از دوستان صمیم آن این کار را انجام دهد. بعد از اینکه دست و پای عروس و داماد به حنا آعشته شد، عروس خانم ظرف حنا را بالای سر گرفته و میهمان ها هدایای خود را داخل آن قرار می دهند.
حنابندانی متفاوت در بوشهر
مردم بوشهر برای حنابندان رنگ سبز را انتخاب کرده اند. در گذشته مراسم حنابندان در بوشهر بدین صورت بود که عروس و داماد برای بستن دست و پای حنا بسته خود از یک پارچه حریر سبز رنگ استفاده می کنند. اما امروزه از یک برگ سبز درخت نارنج و یا اسکناس هزار تومانی به نماد رزق و روزی و مبارکی داده می شود تا در دستان حنا بسته خود قرار دهند. عروس و داماد مهربان این شهر، برای تقسیم شادی خود با دیگران، به منازل اقوام خود، حلوای انگشت پیچ با نان محلی و حلوای برنج پخته شده می فرستند.
